دوشنبه ؛ 26 شهريور 1403
20 تير 1397 - 09:25

ائتلاف‌سازی‌های پسا انتخاباتی در عراق و آرایش سیاسی احتمالی

با پایان انتخابات پارلمانی عراق، بازار رایزنی‌های سیاسی جهت تشکیل ائتلاف اغلبیت به منظور انتخاب نخست‌وزیر جدید برای یک دوره چهار ساله دیگر در این کشور بیش از پیش داغ شده است.
نویسنده :
مصطفی اسلامی
کد خبر : 1081

پایگاه رهنما :

با پایان انتخابات پارلمانی عراق، بازار رایزنی‌های سیاسی جهت تشکیل ائتلاف اغلبیت به منظور انتخاب نخست‌وزیر جدید برای یک دوره چهار ساله دیگر در این کشور بیش از پیش داغ شده است. در این میان، احزاب و جریان‌های پیروز که حائز بیشترین تعداد کرسی‌های پارلمانی شدند در مقایسه با دیگر گروه‌های سیاسی، تاکنون سلسله تحرکات بیشتری را از خود به نمایش گذاشته‌اند. به عنوان نمونه می‌توان به ائتلاف‌های «سائرون»، «الفتح» و «النصر» به ریاست مقتدی صدر، هادی العامری و حیدر العبادی اشاره کرد که در طول حدود یک ماه گذشته تمام تلاش خود را برای تشکیل ائتلاف اغلبیت به کار بسته‌اند.
ائتلاف «سائرون» و «فتح»
نتایج انتخابات پارلمانی ۲۰۱۸ در عراق تاحدودی دور از انتظار رقم خورد، چراکه آنچه به وقوع پیوست با آنچه که در نظرسنجی‌ها به چشم می‌خورد، تاحدودی تفاوت داشت. در این میان، ائتلاف فتح که برآمده از «الحشد الشعبی» محسوب می‌شود، پس از مواجه شدن با اقبال مردمی گسترده و کسب نتیجه درخشان در جریان انتخابات و کسب ۴۷ کرسی، در کانون توجهاتِ محافل سیاسی قرار گرفت. بدون شک عملکرد مثال‌زدنی نیرو‌های مقاومت مردمی عراق در نبرد با داعش و آزادسازی خاک این کشور از لوث گروه‌های تروریستی ـ. تکفیری نقش مهم و بسزایی در اقبال مردمی به سمت و سوی ائتلاف فتح داشته است. درحال حاضر، سران ارشد فتح با مقامات عالی سائرون به توافق رسیده و ائتلاف مشترکی را با یکدیگر برای ورود به عرصه انتخاب نخست‌وزیر تشکیل داده‌اند. این درحالی است که تا چندی پیش برخی اخبار مبنی بر وجود اختلافاتی میان هادی العامری و مقتدی صدر به گوش می‌رسید و کار تا جایی پیش رفت که زمزمه‌های جدایی فتح از سائرون نیز شنیده می‌شُد. با این‌حال، «أحمد الأسدی» سخنگوی فتح صراحتا اعلام کرد که تمامی اخبار منتشرشده مبنی بر خروج فتح از ائتلاف با سائرون کذب بوده و این ائتلاف همچنان استوار و پابرجاست.
ائتلاف اغلبیت محقق می‌شود؟
پس از توافق فتح و سائرون برای تشکیل ائتلاف مشترک، ائتلاف سائرون با نصر به ریاست حیدر العبادی نیز در تاریخ ۲ تیرماه رسانه‌ای شد. البته روابط میان مقتدی صدر و حیدر العبادی همواره حسنه بوده است، اما این روابط به گونه‌ای نبود که کارشناسان و ناظران سیاسی بتوانند تشکیل ائتلاف مشترک توسط دو طرف را پیش‌بینی کنند. در هر صورت با تشکیل این ائتلاف، می‌توان به ضرس قاطع گفت که پارلمان عراق هم‌اکنون تنها یک قدم تا تشکیل «ائتلاف اغلبیت» برای تعیین نخست‌وزیر فاصله دارد. درحال حاضر پارلمان عراق دارای ۳۲۹ کرسی است که «ائتلاف اغلبیت» حداقل می‌بایست مجموعا ۱۶۵ کرسی (بیش از نیمی از کرسی‌های پارلمان) را به دست آورد تا مجوز تعیین نخست‌وزیر آینده را داشته باشد. باتوجه به اینکه ائتلاف سائرون ۵۳ کرسی، فتح ۴۷ و نصر نیز ۴۲ کرسی کسب کرده‌اند، اکنون ائتلاف سه‌گانه مذکور ۱۴۲ کرسی در پارلمان را به خود اختصاص داده است. این بدان معناست که این ائتلاف تنها ۲۳ کرسی با تبدیل شدن به «ائتلاف اغلبیت» در پارلمان و انتخاب نخست‌وزیر فاصله دارد. درصورت پابرجا ماندن ائتلاف سه‌گانه «سائرون، فتح و نصر» و موفقیت آن در کسب بیش از نیمی از کرسی‌های پارلمان، حیدر العبادی از بیشترین شانس برای عهده‌دار شدن نخست‌وزیری برای یک دوره چهار ساله دیگر برخوردار خواهد بود، چراکه از یک سوی از پشتوانه تجربی ۴ سال گذشته بهره‌مند است و از سوی دیگر، هم مقتدی صدر و هم هادی العامری روی او و شخصیت سیاسی‌اش اجماع دارند.
ائتلافی که هیچگاه تشکیل نشد!
در گیرودار رایزنی‌های سیاسی برای تشکیل ائتلاف اغلبیت به ویژه میان احزاب، جریان‌ها و گروه‌های شیعی عراق، خبر ائتلاف جریان «حکمت ملی» به ریاست سید عمار حکیم با «سائرون» نیز به صورت گسترده در رسانه‌ها منتشر شد. منابع رسانه‌ای جملگی اعلام کردند که روابط بسیار نزدیک مقتدی صدر و سید عمار حکیم در نهایت منجر به تشکیل ائتلافی مشترک توسط آن‌ها شده است. این درحالی است که نگاهی هرچند گذرا به نشست مشترک مقاماتِ دو طرف نشان می‌دهد حکمت ملی و سائرون هیچ ائتلافی را با یکدیگر تشکیل نداده و تنها تفاهم‌نامه همکاری مشترک را با هم امضاء کرده‌اند.
در همین ارتباط، «سید محسن حکیم» مشاور عالی رئیس جریان حکمت ملی عراق صراحتا اعلام کرد که اخبار منتشرشده مبنی بر ائتلاف حکمت ملی با سائرون نادرست بوده و دو طرف تنها بر سَر اصولی که می‌بایست در مسیر تشکیل یک دولت ملی و مردمی رعایت شود، به توافق رسیده و تفاهم کرده‌اند. با این‌حال، این بدان معنا نیست که جریان نوپایِ حکمت ملی به ائتلاف سه‌گانه سائرون، فتح و نصر نخواهد پیوست، بلکه برعکس روند رایزنی‌ها نشان می‌دهد که ملحق شدن این جریان به ائتلاف مذکور، قریب الوقوع است. علت این مسأله هم آن است که سران سائرون، فتح و نصر از لحاظ ایدئولوژی سیاسی، با جریان حکمت ملی در مقایسه با دیگر احزاب و جریان‌های سیاسی عراق، بیشترین اشتراک را دارند.
آرایش سیاسی احتمالی در آینده
باتوجه به اینکه پارلمان عراق اخیرا از پایان کار خود در این دوره خبر داده است، به نظر نمی‌رسد که احزاب و جریان‌های پیروز در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۸ زمان زیادی را برای نهایی کردن «ائتلاف اغلبیت» در پارلمان داشته باشند؛ چراکه درصورت عدم تشکیل این ائتلاف در آینده نزدیک، ممکن است عراق در سایه عدم تعیین نخست‌وزیر و به تبع آن عدم تشکیل دولت، با بحران «خلأ قدرت» مواجه شود؛ لذا به نظر نمی‌رسد که ائتلاف سه‌گانه سائرون، فتح و نصر دستخوش تغییر شود. همانطور که گفته شد، این ائتلاف برای تبدیل شدن به ائتلاف اغلبیت به ۲۳ کرسی احتیاج دارد و در این میان، احتمال پیوستن جریان «حکمت ملی» و همچنین تحالف «الوطنیه» به ریاست ایاد علاوی به آن بسیار زیاد است، چراکه امروز دیگر روابط بسیار نزدیک و تنگاتنگ میان مقتدی صدر و ایاد علاوی در عراق برهیچکس پوشیده نیست.

ارسال نظرات